fresh-education
“αυξάνονται τα «παιδιά με το κλειδί», ενώ το σχολείο τρέχει να προλάβει τους ρυθμούς της οικονομίας, θεσμοθετώντας όλο και περισσότερες ώρες παραμονής τους στους χώρους του και μάλιστα συχνά χωρίς τις κατάλληλες υποστηρικτικές υποδομές”
Εργασία και χαρά…(;)
Παπανικολάου Χρήστος
Στις παρελθούσες δεκαετίες η «κλίση στα Γράμματα» εγγυόταν σε κάποιον βαθμό την κοινωνική ανέλιξη του ατόμου, ακόμη κι αν προερχόταν από οικογενειακό περιβάλλον μη στατιστικώς σημαντικό ως προς την προοπτική σπουδών και αντίστοιχης μελλοντικής εργασίας με υψηλό κύρος και ανάλογες υλικές απολαβές.
Προϊόντος του χρόνου αυτή η πραγματικότητα μετέπεσε σε επίφαση, αργότερα σε εξόφθαλμη ανισότητα και σήμερα πια στην κυνική -έμμεση- ομολογία ότι οι σπουδές δεν είναι για όλους.
Το τελευταίο γίνεται εύκολα αντιληπτό από τις ευρωπαϊκές και εγχώριες συνταγές εκπαίδευσης, οι οποίες, όχι μόνο ανέχονται τον εκπαιδευτικό διεκπεραιωτισμό ως πρακτική, αλλά συχνά τον υποθάλπουν κιόλας, ενώ η ολοένα και σκληρότερη υπεισέλευση της ιδιωτικής οικονομίας στην τυπική εκπαίδευση καθιστά απαγορευτική την ιδέα ότι το σχολείο υπάρχει (και) ως μηχανισμός προαγωγής της κοινωνικής ισότητας και ισότητας ευκαιριών για κοινωνική κινητικότητα.
Στη σχολική επιτυχία/αποτυχία σημαίνοντα ρόλο έχει ο βαθμός και η ποιότητα της γονεϊκότητας. Ο χρόνος και η ποιότητά του που αφιερώνεται από τους γονείς στα παιδιά σχολικής ηλικίας επιδρά καθοριστικά και στον τρόπο που γίνεται αντιληπτή από αυτά η σχολική πραγματικότητα, αλλά και πώς αυτή μπορεί να προσπελάζεται επαρκώς/ικανοποιητικά.
Πρόσφατα νομοθετήθηκε η δυνατότητα απασχόλησης με εξαρτημένη σχέση εργασίας στον ιδιωτικό τομέα με ανώτατο όριο τις 13 ώρες ημερησίως. Υποστηρίζεται ότι αυτό αποτέλεσε αδήριτη ανάγκη, καθώς η πραγματικότητα είχε υποσκελίσει τον νομοθέτη, αφού υπάρχουν εργαζόμενοι, οι οποίοι απασχολούνται καθημερινά για περισσότερες και από αυτές τις ώρες και μάλιστα κακοπληρωμένοι και αδήλωτοι ασφαλιστικά.
Αν κανείς προσπεράσει -ως μη οφείλει- την απεχθή αυτή προσέγγιση ότι είναι φύσει επιτρεπτό να μην επαρκούν οκτώ ώρες καθημερινής εργασίας για τα στοιχειώδη της ανθρώπινης διαβίωσης, τότε αναπόφευκτα προβάλλει το εξής ερώτημα: Είναι κάθε εκδήλωση στο πεδίο του κοινού μας βίου άξια κανονιστικής ρύθμισης; Ό,τι προκύψει ως κοινωνική πρακτική, κοντολογίς, είναι δυνατόν να θεσμοθετείται άκριτα ως αποδεκτή επιλογή;
Μετά την οικονομική κρίση, τα απόνερα της οποίας ακόμη μας ταλανίζουν, ακολούθησε η υγειονομική. Οι κοινωνικές ομάδες, στις οποίες κατεξοχήν απευθύνεται το δημόσιο σχολείο, είδαν το κοινωνικοοικονομικό τους στάτους να μειώνεται δραματικά. Οι ώρες εργασίας αυξάνονται, όπως και η ονομαστική αξία της αμοιβής τους (όχι πάντα βέβαια), αλλά η αγοραστική τους δύναμη βαίνει μειούμενη.
Αναπόδραστα αυξάνονται τα «παιδιά με το κλειδί», ενώ το σχολείο τρέχει να προλάβει τους ρυθμούς της οικονομίας, θεσμοθετώντας όλο και περισσότερες ώρες παραμονής τους στους χώρους του και μάλιστα συχνά χωρίς τις κατάλληλες υποστηρικτικές υποδομές (η Κίνα έχει σχολικό ωράριο από τις 07:00 ως τις 18:00).
Άραγε οι όποιες μεταρρυθμίσεις που αποτολμούνται από αυτούς που χαράσσουν εκπαιδευτική πολιτική και συχνότατα μάλιστα με τόση αυτοπεποίθηση για τα θετικά προσδοκώμενα αποτελέσματά της, έχουμε αναρωτηθεί πώς και πόσο μπορεί να επηρεάσουν τη σχολική πραγματικότητα και σχολική επίδοση; Είναι λογικό η οικονομία να επεμβαίνει μονομερώς στην εκπαίδευση, χωρίς η τελευταία να μπορεί καν να αρθρώσει μια κουβέντα για τις δικές της ανάγκες; Σε χώρες οι οποίες έχουν ήδη διανύσει αυτό το μονοπάτι, τα αποτελέσματα ήταν θετικά; Υπάρχει σύνδεση ανάμεσα σε έντονα κοινωνικά φαινόμενα με αρνητικό πρόσημο και τη δυσανεξία της ιδιωτικής οικονομίας σε μια ποιοτική δημόσια εκπαίδευση;
Ο λαός μας λέει: «Αλλού βαρούν τα όργανα κι αλλού χορεύει η νύφη…»
Ας ελπίσουμε ότι οι καλές προθέσεις θα ευδοκιμήσουν και δε θα θρηνήσουμε τελικά κι άλλες χαμένες γενιές, με ανθρώπους ανειδίκευτους επαγγελματικά, απαίδευτους κοινωνικά και με πλήρη απώλεια του αισθήματος της πολιτειότητας.
ΥΓ. Στην Νεοελληνική λαογραφία ο αριθμός 13 φέρει αρνητικούς συμβολισμούς, το ίδιο βέβαια -για διαφορετικούς λόγους- και στην αγγλοσαξονική παράδοση…
