fresh-education
Το σχολείο μπορεί να μειώσει τα τροχαία ατυχήματα;
Τι δείχνει επιστημονική έρευνα
Γράφει η Κατερίνα Δ. Θεοδοσέλη
Τα τροχαία ατυχήματα στη χώρα μας και οι ανθρώπινες απώλειες από αυτά ξεπερνούν δυστυχώς κατά πολύ τις εθνικές τραγωδίες από πυρκαγιές, σεισμούς και φυσικές καταστροφές. Γίνονται πιεστικά στην άμεση λήψη μέτρων και δεν αφήνουν πολλά περιθώρια στο να διερευνηθεί το σχολικό περιβάλλον ως υποστηρικτής και φυτώριο παροχής γνώσεων και δεξιοτήτων σε μαθητές και γονείς να βελτιώσουν τις στάσεις τους, ως προς την ορθή χρήση του δρόμου. Το εγχείρημα βελτίωσης συμπεριφοράς χρηστών της οδού μέσα από το σχολείο φαίνεται να έχει μακροχρόνιο ορίζοντα αλλά δείχνει να είναι μονόδρομη απόφαση.
Κι αν όχι τώρα, πότε;
Μεγάλη επιστημονική έρευνα για τη διερεύνηση των συμπεριφορών των παιδιών στη χρήση του δρόμου, πριν και μετά από ένα πολύμηνο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, κατέγραψε σημαντικά συμπεράσματα για την αναγκαιότητα αλλά και την αποτελεσματικότητα της Κυκλοφοριακής Αγωγής σε μαθητές προεφηβικής ηλικίας. Τα αποτελέσματα της έρευνας είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά και δημιουργούν παράθυρο αισιοδοξίας προς νέας γενιάς οδικούς χρήστες, που μπορούν να σεβαστούν τους κανόνες και την ασφάλεια τους.
Η έρευνα διενεργήθηκε από το Εθνικό Δίκτυο Κυκλοφοριακής Αγωγής και το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Αποφασίστηκε από την επιστημονική ομάδα να διερευνηθούν οι γνώσεις και οι συμπεριφορές ενός ικανοποιητικού δείγματος παιδιών προεφηβικής ηλικίας (1210 στο σύνολό του) στην ορθή χρήση του δρόμου και συγκεκριμένα στην πεζή μετακίνησή του, στην οδήγηση ποδήλατου, στην επιβίβαση του σε οχήματα, στην χρήση των πινακίδων σήμανσης και στη γενικότερη αντίληψή του για το μάθημα της Κυκλοφοριακής Αγωγής.
Η μοναδικότητα και η καινοτομία της μεγάλης αυτής έρευνας βρίσκονται στη χρήση όλων των μεθοδολογικών εργαλείων (θεωρητικών, βιωματικών οπτικοακουστικών) σε μια μεγάλης διάρκειας εκπαιδευτική παρέμβαση στην οδική ασφάλεια παιδιών, η οποία μερίμνησε επιπροσθέτως για την κατάρτιση των εκπαιδευτικών αλλά και των γονέων.
Η συμπλήρωση του ίδιου ερωτηματολογίου από το ίδιο δείγμα μαθητών μετά την εκπαιδευτική παρέμβαση έδειξε σημαντική βελτίωση γνώσεων και συμπεριφορών στη χρήση της οδού σε σχέση με την αρχική μέτρηση.
Ειδικότερα,
- ο σπουδαιότερος λόγος στον οποίο αποδίδουν οι μαθητές τη σημαντικότητα της Κυκλοφοριακής Αγωγής στο σχολείο είναι ότι τους μαθαίνει να διασχίζουν σωστά το δρόμο
- οι μαθητές μαθαίνουν να περπατούν με ασφάλεια στο πεζοδρόμιο, χρησιμοποιώντας την εσωτερική πλευρά του, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90%.
- δείχνουν ότι μαθαίνουν να ψάχνουν για διάβαση ή φανάρι πριν διασχίσουν ένα δρόμο μεγάλης κυκλοφορίας
ο ρόλος των γονέων στη μετακίνηση των παιδιών στο σχολείο είναι εμφανής, στο μέσο με το οποίο γίνεται και στην πιθανά αργοπορημένη έλευσής τους σε αυτό - τα παιδιά φορούν τη ζώνη στο αυτοκίνητο τις περισσότερες φορές έως πάντα, σε ποσοστό 80%.
- δείχνουν ότι μαθαίνουν να φορούν ανοιχτόχρωμα και φωσφορούχα ρούχα κατά τη μετακίνησή τους με το ποδήλατο στις βραδινές ώρες, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 70%.
- τα αγόρια εμφανίζονται περισσότερο ανεξάρτητα στην κυκλοφορία τους στο δρόμο
- τα μικρότερα παιδιά εμφανίζονται πιο συνεπή στη χρήση ζώνης και κράνους από τα μεγαλύτερα
- τα παιδιά που ζουν σε επαρχιακές περιοχές αντιμετωπίζουν σοβαρότερα προβλήματα υποδομών ασφάλειας, κατά την πεζή τους μετακίνηση σε σχέση με τα παιδιά της πόλης
- Οι μαθητές της νησιωτικής περιοχής χρησιμοποιούν λιγότερο στις μετακινήσεις τους τη ζώνη ασφάλειας και δηλώνουν ότι και οι γονείς και κηδεμόνες τους τη φορούν λιγότερο ως οδηγοί.
Η εκπαίδευση οδικής ασφάλειας μαθητών φαίνεται επιβεβλημένη στη χώρα μας, περισσότερο από ποτέ και το σχολικό περιβάλλον είναι αυτό που προσφέρει τη δυνατότητα και το προφανές πλεονέκτημα της συγκέντρωσης μεγάλου αριθμού παιδιών στον ίδιο τόπο, ως εκπαιδευόμενοι στο ίδιο αντικείμενο από καταρτισμένους εκπαιδευτικούς. Επομένως, αν όχι τώρα, πότε; Αν όχι στο σχολείο, πού;
Η Κατερίνα Θεοδοσέλη είναι δασκάλα, Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στην Εκπαίδευση Οδικής Ασφάλειας Παιδιών, Σχεδιάστρια και Συντονίστρια του Εθνικού Δικτύου Κυκλοφοριακής Αγωγής.
Twitter: @theodoseli
Φωτογραφία από André Renkens από το Pixabay
