fresh-education
Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Νηπιαγωγείο
Σκοπός του παρόντος Οδηγού είναι να υποστηρίξει τους/τις νηπιαγωγούς στην ανάπτυξη του πιλοτικού προγράμματος της περιγραφικής αξιολόγησης στο Νηπιαγωγείο σύμφωνα με την προσέγγιση που αναπτύσσεται στις σελίδες που ακολουθούν.
Στο πρώτο κεφάλαιο του Οδηγού γίνεται αναφορά στο πλαίσιο και στις βασικές αρχές που διέπουν την εναλλακτική αυτή προσέγγιση της εκπαιδευτικής αξιολόγησης, ενώ στο δεύτερο κεφάλαιο περιγράφονται μέθοδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή και την καταγραφή αξιολογικών στοιχείων, αλλά και παραδείγματα ενταγμένα σε συγκεκριμένες εκπαιδευτικές συνθήκες. Το τρίτο κεφάλαιο παραθέτει τα στάδια που ακολουθεί η περιγραφική αξιολόγηση και τους τρόπους με τους οποίους οι εκπαιδευτικοί συλλέγουν, καταγράφουν, ερμηνεύουν, αξιοποιούν και κοινοποιούν τα αξιολογικά στοιχεία, ώστε να μπορούν να υποστηρίζουν πιο αποτελεσματικά τη μάθηση των παιδιών και να βελτιώνουν τις διδακτικές τους πρακτικές. Το τέταρτο κεφάλαιο περιγράφει πώς οι εκπαιδευτικοί, με βάση τα αξιολογικά στοιχεία που έχουν συλλέξει, καταγράψει και αναλύσει, μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις για τη μάθηση και τη διδασκαλία και να συνθέτουν το μαθησιακό προφίλ του παιδιού, προκειμένου να ενημερώνουν τους γονείς και τους κηδεμόνες τους για την πρόοδό του. Τέλος, το πέμπτο κεφάλαιο αναφέρεται στα αντικείμενα της αξιολόγησης, στο «τι» ακριβώς αξιολογούν οι εκπαιδευτικοί σε σχέση με τη μάθηση και την ανάπτυξη του παιδιού και «ως προς τι», δηλαδή, στα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία παρακολουθούν και αποτιμούν την πορεία της μάθησης και της ανάπτυξής του.
Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Δημοτικό
Ο Οδηγός αναπτύσσεται σε τρία τεύχη.
Στο Τεύχος Α, το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται συνοπτικά στις βασικές θεωρητικές αρχές που διέπουν την εναλλακτική αυτή προσέγγιση εκπαιδευτικής αξιολόγησης, η οποία θα εφαρμοστεί πιλοτικά κατά τη διαδικασία ανάπτυξης του προγράμματος. Στο δεύτερο κεφάλαιο περιγράφονται μέθοδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή και την καταγραφή αξιολογικών στοιχείων, αλλά και παραδείγματα ενταγμένα σε συγκεκριμένες εκπαιδευτικές συνθήκες. Το τρίτο κεφάλαιο περιγράφει τα στάδια που ακολουθεί η περιγραφική αξιολόγηση και τους τρόπους με τους οποίους οι εκπαιδευτικοί συλλέγουν, καταγράφουν, ερμηνεύουν, αξιοποιούν, και κοινοποιούν τα αξιολογικά στοιχεία, για να αξιολογήσουν τόσο την εκπαιδευτική διαδικασία όσο και τους μαθητές και τις μαθήτριές τους. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η διαδικασία της ποιοτικής αποτύπωσης των αξιολογικών στοιχείων των μαθητών και των μαθητριών σε μια έκθεση προόδου, η οποία θα ενημερώνει τους μαθητές και τις μαθήτριες, καθώς και τους γονείς/κηδεμόνες τους για την εξέλιξή τους. Τέλος, στο πέμπτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στην περιγραφική αξιολόγηση και στις επιμέρους διαστάσεις που διέπουν την εφαρμογή της στο πλαίσιο της εκπαίδευσης των μαθητών και μαθητριών με αναπηρίες και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Στο Παράρτημα του Τεύχους Α δίνονται τα έντυπα της έκθεσης προόδου τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει ο/η εκπαιδευτικός για την ποιοτική αποτύπωση της μάθησης, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων των μαθητών και μαθητριών.
Στο Τεύχος Β παρατίθενται τα κριτήρια αξιολόγησης τα οποία θα αξιοποιήσει ο/η εκπαιδευτικός κατά τη διαδικασία της περιγραφικής αξιολόγησης. Παρουσιάζονται τα κριτήρια αξιολόγησης που διατρέχουν οριζόντια όλα τα γνωστικά αντικείμενα όπως αυτά άπτονται των δεξιοτήτων και ικανοτήτων σκέψης, προσωπικής και κοινωνικής μάθησης και ανάπτυξης του μαθητή και της μαθήτριας, καθώς και τα κριτήρια αξιολόγησης για όλα τα μαθήματα του Δημοτικού. Για κάθε μάθημα προηγείται το πλαίσιο αξιολόγησης, όπως προκύπτει από το Πρόγραμμα Σπουδών και ακολουθούν τα κριτήρια αξιολόγησης αναλυμένα. Στο τέλος υπάρχει ένας πίνακας κριτηρίων για κάθε μάθημα με βάση τον οποίο ο/η εκπαιδευτικός θα αξιολογήσει τον/την μαθητή/-ήτρια και θα καταγράψει την εξέλιξή του/της στην έκθεση προόδου στηριζόμενος/-η στα στοιχεία που έχει συλλέξει για κάθε κριτήριο με τις μεθόδους που παρουσιάστηκαν στο πρώτο τεύχος.
Στο Τεύχος Γ παρατίθενται σενάρια στα οποία περιγράφονται τα βήματα που ακολουθεί ο/η εκπαιδευτικός από τον σχεδιασμό του μαθήματος έως τη σύνθεση του προφίλ του/της μαθητή/-ήτριας στην έκθεση προόδου. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν έτσι να βρουν παραδείγματα συλλογής τεκμηρίων και τρόπους με τους οποίους μπορούν να τα αξιοποιήσουν, ώστε να είναι ωφέλιμα για τους/τις ίδιους/-ες, καθώς θα ανατροφοδοτήσουν τη διαδικασία, αλλά και για τους/τις μαθητές/-ήτριες στην προοπτική της βελτίωσής τους.
Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Γυμνάσιο
Ο Οδηγός αναπτύσσεται σε τρία τεύχη.
Στο Τεύχος Α το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται συνοπτικά στις βασικές θεωρητικές αρχές που διέπουν την εναλλακτική αυτή προσέγγιση εκπαιδευτικής αξιολόγησης, η οποία θα εφαρμοστεί πιλοτικά κατά τη διαδικασία ανάπτυξης του προγράμματος. Στο δεύτερο κεφάλαιο περιγράφονται μέθοδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή και την καταγραφή αξιολογικών στοιχείων, αλλά και παραδείγματα ενταγμένα σε συγκεκριμένες εκπαιδευτικές συνθήκες. Το τρίτο κεφάλαιο περιγράφει τα στάδια που ακολουθεί η περιγραφική αξιολόγηση και τους τρόπους με τους οποίους οι εκπαιδευτικοί συλλέγουν, καταγράφουν, ερμηνεύουν, αξιοποιούν, και κοινοποιούν τα αξιολογικά στοιχεία, για να αξιολογήσουν τόσο την εκπαιδευτική διαδικασία όσο και τους μαθητές και τις μαθήτριές τους. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η διαδικασία της ποιοτικής αποτύπωσης των αξιολογικών στοιχείων των μαθητών και των μαθητριών σε μια έκθεση προόδου, η οποία θα ενημερώνει τους μαθητές και τις μαθήτριες, καθώς και τους γονείς/κηδεμόνες τους για την εξέλιξή τους. Τέλος, στο πέμπτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στην περιγραφική αξιολόγηση και στις επιμέρους διαστάσεις που διέπουν την εφαρμογή της στο πλαίσιο της εκπαίδευσης των μαθητών και μαθητριών με αναπηρίες και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Στο Παράρτημα του Τεύχους Α δίνονται τα έντυπα της έκθεσης προόδου τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει ο/η εκπαιδευτικός για την ποιοτική αποτύπωση της μάθησης, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων των μαθητών και μαθητριών.
Στο Τεύχος Β παρατίθενται τα κριτήρια αξιολόγησης τα οποία θα αξιοποιήσει ο/η εκπαιδευτικός κατά τη διαδικασία της περιγραφικής αξιολόγησης. Παρουσιάζονται τα κριτήρια αξιολόγησης που διατρέχουν οριζόντια όλα τα γνωστικά αντικείμενα όπως αυτά άπτονται των δεξιοτήτων και ικανοτήτων σκέψης, προσωπικής και κοινωνικής μάθησης και ανάπτυξης του μαθητή και της μαθήτριας, καθώς και τα κριτήρια αξιολόγησης για όλα τα μαθήματα του Δημοτικού. Για κάθε μάθημα προηγείται το πλαίσιο αξιολόγησης, όπως προκύπτει από το Πρόγραμμα Σπουδών και ακολουθούν τα κριτήρια αξιολόγησης αναλυμένα. Στο τέλος υπάρχει ένας πίνακας κριτηρίων για κάθε μάθημα με βάση τον οποίο ο/η εκπαιδευτικός θα αξιολογήσει τον/την μαθητή/-ήτρια και θα καταγράψει την εξέλιξή του στην έκθεση προόδου στηριζόμενος/-η στα στοιχεία που έχει συλλέξει για κάθε κριτήριο με τις μεθόδους που παρουσιάστηκαν στο πρώτο τεύχος.
Στο Τεύχος Γ παρατίθενται σενάρια στα οποία περιγράφονται τα βήματα που ακολουθεί ο/η εκπαιδευτικός από τον σχεδιασμό του μαθήματος έως τη σύνθεση του προφίλ του/της μαθητή/-ήτριας στην έκθεση προόδου. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν έτσι να βρουν παραδείγματα συλλογής τεκμηρίων και τρόπους με τους οποίους μπορούν να τα αξιοποιήσουν, ώστε να είναι ωφέλιμα για τους/τις ίδιους/-ες, καθώς θα ανατροφοδοτήσουν τη διαδικασία, αλλά και για τους/τις μαθητές/-ήτριες στην προοπτική της βελτίωσής τους.
Παρατίθενται συγκεντρωτικά όλοι οι Οδηγοί:
[Οδηγός Διαδικασιών της Πιλοτικής Εφαρμογής]
[Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Νηπιαγωγείο]
[Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Δημοτικό – Τεύχος Α’]
[Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Δημοτικό – Τεύχος Β’]
[Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Δημοτικό – Τεύχος Γ’]
[Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Γυμνάσιο – Τεύχος Α’]
[Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Γυμνάσιο – Τεύχος Β’]
[Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Γυμνάσιο – Τεύχος Γ’]
1) Η βαθμολογία είναι απλώς ενδεικτική. Συνάμα όμως είναι και ένα πολύτιμο εργαλείο για τον παιδαγωγό, ένα υπέροχο κίνητρο προτροπής (επιβραβεύσεως) ή αποτροπής σε ήθος (συμπεριφορά) και σε επιμέλεια-επιδόσεις. Τουναντίον, οι περιγραφικές εκθέσεις αφεύκτως θα εκθέτουν τους συντάκτες τους, δεδομένου ότι είναι αδύνατον για ένα εκπαιδευτικό να γράψει με λεπτομέρειες για πράγματα που δεν είναι εις θέσιν να γνωρίζει, όπως είναι οι πραγματικές δυνατότητες και αδυναμίες του καθενός. Αν η βαθμολογία κινδυνεύει να γίνει μια φορά πληθωριστική, οι «εκθέσεις» πολύ ευκολότερα θα εκτραπούν σε πεδίο κολακείας και εξωπραγματικών υπεραισιοδόξων εκτιμήσεων.
2) Τα 2 τετράμηνα στα λύκεια έπρεπε να γίνουν πάλι 3 τρίμηνα, όπως ήταν και στα γυμνάσια, και όχι το αντίστροφο. Αν γίνεται η πρώτη επίσημη αποτίμηση μετά τα Χριστούγεννα, είναι ΠΟΛΥ αργά για τους περισσότερους μαθητές, οι οποίοι, όπως είναι απολύτως φυσικό για την ηλικία τους, χρειάζονται συχνή, επίσημη παρακίνηση, εγρήγορση και παρακολούθηση. Όποιος μειώνει τους ελέγχους προόδου θέλει να «ξεστρατίσουν» από την συνειδητή προσπάθεια όσο γίνεται περισσότεροι μαθητές.